BULATS là gì vẫn đang được khá nhiều người muốn chinh phục ngoại ngữ quan tâm. Đây từng là một trong những kỳ thi đánh giá năng lực tiếng Anh phổ biến tại Việt Nam, đặc biệt trong môi trường học thuật và doanh nghiệp.
Tuy nhiên, nhiều người học hiện nay vẫn chưa rõ BULATS còn hiệu lực không, có nên thi hay đã bị thay thế bởi bài thi nào khác. Bài viết dưới đây tienganhgiaotiepvn sẽ chia sẻ chi tiết giúp bạn hiểu rõ nhất về loại chứng chỉ này nhé.
Vài nét tổng quan về BULATS – Hệ thống đánh giá năng lực ngoại ngữ
Trước khi đi sâu vào cấu trúc, nội dung và giá trị ứng dụng của bài thi BULATS, việc nắm bắt một số thông tin khái quát về nguồn gốc, mục đích thiết kế và đối tượng sử dụng sẽ giúp người học định hình rõ ràng vai trò của chứng chỉ này.
BULATS là gì?
Bulats – Hệ thống đánh giá năng lực ngoại ngữ trong môi trường làm việc quốc tế.
BULATS (Business Language Testing Service) là một hệ thống đánh giá năng lực ngoại ngữ trong môi trường làm việc quốc tế, do Cambridge Assessment English phát triển và triển khai.
Bài thi được thiết kế nhằm đo lường khả năng sử dụng tiếng Anh trong các tình huống công việc thực tiễn như viết email, báo cáo, đàm thoại chuyên môn, đọc hiểu tài liệu, và xử lý thông tin trong bối cảnh doanh nghiệp.
Không giống các bài thi học thuật như IELTS hay TOEFL, BULATS có định hướng rõ ràng về ứng dụng ngôn ngữ trong môi trường kinh doanh, vì vậy thường được các tổ chức, doanh nghiệp và đơn vị đào tạo nghề sử dụng như một công cụ chuẩn hóa trình độ ngoại ngữ cho nhân sự.
Cơ quan tổ chức (Cambridge Assessment English)
BULATS là sản phẩm chính thức của Cambridge Assessment English, một nhánh thuộc Đại học Cambridge – cơ quan nổi tiếng toàn cầu trong lĩnh vực khảo thí ngôn ngữ. Với nền tảng học thuật sâu rộng và hệ thống khảo thí tiêu chuẩn hóa, Cambridge đã phát triển BULATS như một giải pháp hiện đại, chi phí hợp lý và có khả năng đánh giá đa kỹ năng.
Ngoài tiếng Anh, BULATS từng có các phiên bản đánh giá năng lực tiếng Pháp (do Alliance Française), tiếng Đức (Goethe-Institut) và tiếng Tây Ban Nha (Universidad de Salamanca) – tuy nhiên tại Việt Nam, chỉ phiên bản tiếng Anh được sử dụng phổ biến.
Lịch sử phát triển và mục tiêu của kỳ thi BULATS là gì?
BULATS được ra đời vào cuối những năm 1990 như một phần trong chiến lược toàn cầu hóa năng lực ngôn ngữ trong lao động. Trong suốt hai thập kỷ, kỳ thi này đã trở thành lựa chọn đáng tin cậy cho hàng nghìn tổ chức và cơ sở giáo dục trên toàn thế giới, trong đó có Việt Nam.
Mục tiêu cốt lõi của BULATS là:
- Đánh giá năng lực giao tiếp tiếng Anh chuyên nghiệp trong bối cảnh công việc thực tế
- Cung cấp kết quả nhanh, chính xác và dễ tích hợp vào hệ thống nhân sự hoặc giáo dục
- Hỗ trợ các đơn vị tuyển dụng, đào tạo thiết kế lộ trình phát triển ngôn ngữ hiệu quả
Với những đặc điểm đó, BULATS đã từng được công nhận rộng rãi như chuẩn đầu ra ngoại ngữ tại nhiều trường đại học và là tiêu chuẩn năng lực trong các doanh nghiệp đa quốc gia.
BULATS dành cho ai? – Đối tượng sử dụng chính
BULATS được thiết kế dành cho nhiều đối tượng khác nhau.
Đối tượng hướng tới của BULATS là người học và người lao động trong các lĩnh vực cần sử dụng tiếng Anh ở mức độ chuyên nghiệp nhưng không quá học thuật. Cụ thể bao gồm:
- Sinh viên các trường đại học cần chứng chỉ tiếng Anh để đạt chuẩn đầu ra hoặc ứng tuyển thực tập, việc làm
- Nhân sự doanh nghiệp trong lĩnh vực logistics, tài chính, quản trị, kỹ thuật, dịch vụ khách hàng…
- Giáo viên, viên chức, công chức cần chứng minh trình độ tiếng Anh theo yêu cầu công việc
- Tổ chức đào tạo cần đánh giá trình độ tiếng Anh đầu vào hoặc đầu ra của học viên
Việc sử dụng BULATS trong đánh giá không chỉ giới hạn ở cá nhân, mà còn đóng vai trò như một công cụ phân loại và hoạch định chiến lược đào tạo ngôn ngữ trong doanh nghiệp và trường học.
Vì sao BULATS từng phổ biến tại Việt Nam?
Tại Việt Nam, BULATS được biết đến rộng rãi trong giai đoạn từ khoảng năm 2010 đến 2019 nhờ vào các yếu tố:
- Chi phí thi hợp lý, thấp hơn so với IELTS hoặc TOEFL
- Kết quả nhanh (thường có trong vòng 2–3 ngày)
- Tính ứng dụng cao, phù hợp với người học thiên về sử dụng thực tiễn thay vì học thuật
- Được nhiều trường đại học công nhận là chuẩn đầu ra ngoại ngữ (trình độ B1/B2 CEFR)
- Có liên kết đào tạo – khảo thí giữa các trung tâm ngoại ngữ và doanh nghiệp
Tuy nhiên, kể từ năm 2020, BULATS đã được Cambridge Assessment English ngừng triển khai và thay thế bằng bài thi kế nhiệm là Linguaskill – một bước tiến về công nghệ và độ chuẩn hóa cao hơn. Dù vậy, BULATS vẫn có giá trị lịch sử và là nền tảng cho nhiều mô hình đánh giá ngôn ngữ hiện đại ngày nay.
Cấu trúc và nội dung bài thi BULATS
Một trong những điểm đặc trưng của BULATS là tính linh hoạt trong thiết kế bài thi, cho phép người học và tổ chức tuyển dụng lựa chọn hình thức đánh giá phù hợp với mục tiêu sử dụng.
BULATS đánh giá năng lực ngôn ngữ theo chuẩn tham chiếu châu Âu CEFR từ A1 đến C1+, với bốn kỹ năng ngôn ngữ chính: Nghe, Đọc – Ngữ pháp, Viết và Nói. Mỗi phần thi được chuẩn hóa về cấu trúc, thời lượng và tiêu chí chấm điểm nhằm đảm bảo tính khách quan và độ tin cậy cao trong việc phản ánh năng lực sử dụng tiếng Anh của người học trong môi trường làm việc chuyên nghiệp.
Các kỹ năng được đánh giá trong BULATS là gì?
BULATS cũng đánh giá toàn diện 4 kỹ năng trong tiếng anh.
BULATS đánh giá bốn kỹ năng ngôn ngữ cốt lõi, bao gồm:
- Listening (Nghe hiểu)
- Reading and Language Knowledge (Đọc hiểu và Kiến thức ngôn ngữ)
- Writing (Viết)
- Speaking (Nói)
Tùy theo yêu cầu của đơn vị tuyển dụng hoặc đào tạo, người học có thể chọn thi từng kỹ năng riêng lẻ hoặc toàn bộ. Phổ biến nhất là các bài thi tích hợp 2 hoặc 4 kỹ năng.
Mô tả chi tiết từng phần thi trong BULATS
Sau khi đã nắm được các kỹ năng được đánh giá trong BULATS, người học cần tìm hiểu sâu hơn về cấu trúc cụ thể của từng phần thi. Việc hiểu rõ nội dung, hình thức và tiêu chí của từng kỹ năng sẽ giúp xây dựng chiến lược ôn luyện hiệu quả và có trọng tâm.
Listening – Phần Nghe hiểu trong BULATS là gì?
Thời lượng: Khoảng 50 phút
Hình thức: Trắc nghiệm (trên máy tính hoặc giấy)
Nội dung: Gồm 5 phần, đánh giá khả năng nghe hiểu trong các tình huống giao tiếp công sở như hội thoại, điện thoại, báo cáo, thuyết trình…
Các dạng câu hỏi:
- Nghe đoạn hội thoại ngắn và chọn hình ảnh/phương án đúng
- Nghe tin nhắn thoại hoặc hội thoại và trả lời câu hỏi
- Nghe bài trình bày và chọn tiêu đề/phân tích nội dung chính
Reading & Language Knowledge – Đọc hiểu và Ngữ pháp
Thời lượng: Khoảng 60 phút
Hình thức: Trắc nghiệm
Nội dung: Gồm hai nhóm chính:
- Đọc hiểu: đoạn văn, email, thông báo nội bộ, báo cáo ngắn
- Ngữ pháp và từ vựng: hoàn thành câu, điền từ thích hợp, chọn từ đúng
Phần thi này đánh giá khả năng xử lý thông tin bằng văn bản trong môi trường công việc thực tế và khả năng sử dụng cấu trúc ngữ pháp chính xác, phù hợp ngữ cảnh.
Writing – Viết trong BULATS là gì?
Thời lượng: Khoảng 45 phút
Hình thức: Viết tự luận trên máy tính
Cấu trúc gồm 2 phần:
- Viết thư ngắn (email/memo): khoảng 50–60 từ
- Viết báo cáo hoặc thư phản hồi: khoảng 180–200 từ
Tiêu chí chấm điểm:
- Tính phù hợp với mục đích giao tiếp
- Ngữ pháp và từ vựng tiếng anh chính xác
- Mức độ liên kết và mạch lạc
- Thể hiện rõ vai trò người viết trong bối cảnh công việc
Speaking – Nói
Thời lượng: 12–15 phút
Hình thức: Trực tiếp với giám khảo hoặc ghi âm tự động
Gồm 5 phần:
- Giới thiệu bản thân
- Miêu tả ảnh hoặc tình huống
- Trả lời câu hỏi ngắn
- Thảo luận một chủ đề
- Đưa ra quan điểm hoặc gợi ý giải pháp
Phần thi này đo lường khả năng giao tiếp bằng lời nói trong các tình huống chuyên nghiệp như thảo luận nhóm, báo cáo tiến độ, hoặc phản hồi đề xuất công việc.
Hình thức thi BULATS là gì? (Online hay giấy, máy tính…)
Computer-Based Test là hình thức được sử dụng khi tổ chức BULATS.
BULATS được tổ chức chủ yếu dưới dạng Computer-Based Test (CBT), nghĩa là người thi làm bài trực tiếp trên máy tính có kết nối internet. Một số trung tâm vẫn tổ chức hình thức Paper-Based Test (PBT) hoặc thi nói trực tiếp, tùy điều kiện kỹ thuật.
Ưu điểm của thi trên máy:
- Chấm điểm nhanh (trong vòng 48 giờ đối với kỹ năng đọc – nghe)
- Tự động điều chỉnh độ khó theo năng lực (adaptive test)
- Dễ dàng tra cứu kết quả và phân tích năng lực
Cách tính điểm và bảng quy đổi CEFR (A1 đến C1+)
Mỗi kỹ năng được chấm điểm trên thang điểm từ 0–100.
Tổng điểm không phải là trung bình cộng, mà được quy đổi sang cấp độ CEFR (A1 đến C1+).
Bảng quy đổi cụ thể để các bạn có thể tham khảo:
| Điểm BULATS | Cấp độ CEFR | Mô tả năng lực |
| 0–19 | Dưới A1 | Không đủ đánh giá |
| 20–39 | A1 | Giao tiếp rất cơ bản |
| 40–59 | A2 | Giao tiếp cơ bản |
| 60–74 | B1 | Sử dụng độc lập, có hạn chế |
| 75–89 | B2 | Sử dụng độc lập, hiệu quả |
| 90–100 | C1 | Sử dụng thành thạo trong công việc |
Các loại bài thi BULATS khác nhau (Standard, Versant, Online…)
BULATS có nhiều phiên bản phù hợp với mục tiêu đánh giá khác nhau:
- BULATS Standard: 4 kỹ năng đầy đủ, phổ biến trong doanh nghiệp
- BULATS Listening & Reading Only: dùng để đánh giá nhanh đầu vào hoặc xét đầu ra
- BULATS Speaking Only / Writing Only: phục vụ mục đích bổ sung hồ sơ
- BULATS Versant (trực tuyến): tích hợp AI để đánh giá nhanh, nhưng ít được dùng tại Việt Nam
BULATS được sử dụng trong những trường hợp nào?
BULATS được ứng dụng rộng rãi trong môi trường làm việc.
Với mục tiêu đánh giá năng lực sử dụng tiếng Anh trong môi trường làm việc, BULATS đã từng được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực tại Việt Nam và quốc tế.
Sự linh hoạt trong hình thức thi, độ tin cậy trong kết quả, cùng khả năng phản ánh trình độ theo chuẩn CEFR giúp BULATS trở thành công cụ đo lường ngôn ngữ lý tưởng cho các tổ chức giáo dục, doanh nghiệp và cơ quan nhà nước. Dưới đây là các bối cảnh sử dụng phổ biến của BULATS trong thực tiễn.
Chuẩn đầu ra ngoại ngữ tại các trường đại học
Một trong những ứng dụng nổi bật nhất của BULATS tại Việt Nam là phục vụ cho việc đánh giá chuẩn đầu ra ngoại ngữ tại các cơ sở giáo dục đại học. Trong giai đoạn từ 2015 đến 2020, nhiều trường đại học công lập và tư thục đã sử dụng BULATS như một công cụ chuẩn hóa năng lực tiếng Anh của sinh viên, đặc biệt là đối với các chương trình đào tạo không chuyên ngữ.
Với khả năng đánh giá nhanh và chính xác theo khung CEFR, BULATS giúp nhà trường xác định được sinh viên đã đạt chuẩn B1 hoặc B2 theo yêu cầu của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Ngoài ra, kết quả thi BULATS còn hỗ trợ nhà trường phân loại trình độ đầu vào, từ đó xây dựng chương trình giảng dạy phù hợp với từng nhóm đối tượng.
Tuyển dụng và đánh giá năng lực nhân sự doanh nghiệp
Trong lĩnh vực nhân sự, BULATS được các doanh nghiệp sử dụng như một công cụ tuyển dụng, kiểm tra đầu vào hoặc đánh giá năng lực ngoại ngữ định kỳ cho nhân viên. Việc sử dụng BULATS trong môi trường doanh nghiệp mang lại nhiều lợi ích:
- Đảm bảo tính khách quan trong việc đánh giá năng lực ngôn ngữ
- Hỗ trợ xây dựng lộ trình đào tạo và thăng tiến nội bộ
- Tạo điều kiện thiết lập tiêu chuẩn ngôn ngữ trong môi trường làm việc quốc tế
Các công ty hoạt động trong lĩnh vực logistics, tài chính – ngân hàng, xuất nhập khẩu, tư vấn, dịch vụ khách hàng… đặc biệt đánh giá cao BULATS vì nội dung bài thi sát với thực tiễn công việc.
Nâng bậc lương, thi nâng ngạch viên chức, công chức
Bên cạnh khối doanh nghiệp, BULATS cũng được một số cơ quan hành chính sự nghiệp công nhận như một tiêu chí đánh giá năng lực ngoại ngữ phục vụ cho thi nâng ngạch, xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp hoặc nâng bậc lương.
Tính đến năm 2019, BULATS từng được Bộ Giáo dục và Đào tạo, một số sở nội vụ, và các đơn vị đào tạo công chức sử dụng như một phần trong hệ thống kiểm tra đầu ra tiếng Anh của cán bộ, công chức, đặc biệt là trong lĩnh vực giáo dục, y tế và quản lý nhà nước.
Tuy nhiên, việc sử dụng chứng chỉ này phụ thuộc vào quy định cụ thể của từng đơn vị và thường có giới hạn thời gian công nhận.
Kiểm tra trình độ nội bộ trong các tổ chức đào tạo
BULATS còn được ứng dụng trong kiểm tra trình độ nội bộ trong tổ chức.
Các trung tâm tiếng Anh, viện đào tạo nghề, và tổ chức giáo dục quốc tế tại Việt Nam cũng từng ứng dụng BULATS như một bài kiểm tra đánh giá đầu vào – đầu ra trong chương trình học tiếng Anh thương mại, kỹ năng mềm bằng tiếng Anh, hoặc đào tạo nội bộ cho sinh viên và nhân viên.
Với lợi thế thi nhanh – chấm điểm tự động – báo cáo chi tiết, BULATS giúp nhà quản lý học thuật xác định chính xác trình độ của học viên, từ đó thiết kế lộ trình học và tổ chức lớp hiệu quả hơn.
Các ngành nghề, lĩnh vực sử dụng BULATS phổ biến
Dựa trên đặc điểm bài thi thiên về tiếng Anh ứng dụng trong công việc, BULATS được đánh giá là phù hợp với nhiều ngành nghề có yêu cầu sử dụng tiếng Anh ở mức trung cấp đến thành thạo. Các lĩnh vực sử dụng BULATS phổ biến bao gồm:
- Logistics – Chuỗi cung ứng: yêu cầu đọc – hiểu hợp đồng, thư tín thương mại
- Tài chính – Ngân hàng: giao tiếp qua email, báo cáo nội bộ
- Khách sạn – Du lịch – Hàng không: kỹ năng nói, phản xạ xử lý tình huống
- Kỹ thuật – Công nghệ thông tin: đọc tài liệu kỹ thuật, báo cáo tiến độ
- Tư vấn – Nhân sự – Kinh doanh quốc tế: trình bày, đàm phán, viết email chuyên nghiệp
BULATS không hướng tới học thuật hàn lâm mà tập trung vào năng lực sử dụng thực tế, do đó phù hợp với người học có nhu cầu áp dụng ngôn ngữ vào công việc thường nhật, thay vì nghiên cứu hoặc giảng dạy.
So sánh BULATS với các chứng chỉ tiếng Anh khác
Trong bối cảnh người học ngày càng có nhiều lựa chọn về chứng chỉ tiếng Anh, việc so sánh BULATS với các hệ thống kiểm tra ngôn ngữ khác như IELTS, TOEIC, APTIS hay VSTEP trở nên cần thiết.
Mỗi kỳ thi được thiết kế với mục tiêu, cấu trúc và định hướng ứng dụng khác nhau. Phân tích điểm tương đồng và khác biệt giữa BULATS và các chứng chỉ này sẽ giúp người học lựa chọn công cụ đánh giá phù hợp với mục tiêu học tập và công việc cụ thể.
BULATS vs IELTS khác nhau ở điểm nào?
BULATS và IELTS có khá nhiều điểm tương đồng.
Nếu bạn đang tìm hiểu BULATS là gì cũng như muốn so sánh sự khác biệt với IELTS thì dưới đây là bảng so sánh chi tiết:
| Tiêu chí | BULATS | IELTS |
| Mục tiêu | Đánh giá tiếng Anh trong môi trường công việc, doanh nghiệp | Đánh giá năng lực tiếng Anh học thuật và tổng quát |
| Kỹ năng | Nghe, Nói, Đọc, Viết | Nghe, Nói, Đọc, Viết |
| Cấu trúc bài thi | Thường ngắn hơn, thực tế, sát với môi trường công việc | Cấu trúc học thuật, yêu cầu cao về kỹ năng phân tích |
| Hình thức thi | Online (hoặc trực tiếp) | Giấy và máy tính (tùy chọn) |
| Thang điểm | 0–100 (quy đổi CEFR) | Band 1.0–9.0 |
| Tính ứng dụng | Doanh nghiệp, chuẩn đầu ra, công chức | Du học, định cư, học thuật, tuyển dụng toàn cầu |
BULATS phù hợp với mục tiêu sử dụng trong công việc và doanh nghiệp, trong khi IELTS phù hợp hơn với các mục tiêu học thuật và quốc tế hóa (du học, định cư).
Điểm khác biệt giữa TOEIC vs BULATS là gì?
Ngoài IELTS thì BULATS cũng được đem ra để so sánh với chứng chỉ ngoại ngữ TOEIC. Dưới đây là một số tiêu chí cơ bản mà bất kỳ ai cũng không thể bỏ qua:
| Tiêu chí | BULATS | TOEIC |
| Mục tiêu | Giao tiếp trong công việc tổng quát, môi trường doanh nghiệp | Giao tiếp trong công việc, đặc biệt là văn phòng quốc tế |
| Kỹ năng | Nghe, Nói, Đọc, Viết (tùy chọn) | Thường là Nghe – Đọc, Nói – Viết tách riêng |
| Định dạng bài thi | Linh hoạt, đánh giá kỹ năng toàn diện | Nặng về trắc nghiệm, tách rời kỹ năng |
| Thang điểm | 0–100 (quy đổi CEFR) | 10–990 (Nghe – Đọc); 0–200 (Nói – Viết) |
| Mức độ công nhận | Cao tại châu Âu và một số nước châu Á | Phổ biến tại Hàn Quốc, Nhật Bản, Việt Nam, Đài Loan |
Cả hai chứng chỉ đều hướng đến ứng dụng trong môi trường doanh nghiệp, tuy nhiên BULATS có tính tích hợp cao hơn, phản ánh năng lực toàn diện hơn TOEIC truyền thống.
BULATS, APTIS và những điểm khác biệt
BULATS cũng được so sánh với APTIS.
Một số tiêu chí so sánh giữa BULATS cũng như APTIS phổ biến như sau:
| Tiêu chí | BULATS | APTIS |
| Cơ quan phát triển | Cambridge Assessment English | British Council |
| Mục tiêu | Tiếng Anh thương mại, môi trường làm việc | Đánh giá tổng quát năng lực tiếng Anh |
| Cấu trúc bài thi | 4 kỹ năng, tập trung vào ngôn ngữ công sở | 4 kỹ năng, tích hợp nền tảng số |
| Thang điểm | 0–100 (quy đổi CEFR) | Thang điểm riêng theo kỹ năng, quy đổi CEFR |
| Đối tượng | Sinh viên, nhân viên, doanh nghiệp | Sinh viên, giáo viên, công chức, tổ chức giáo dục |
APTIS linh hoạt về mặt hình thức và có tính cập nhật cao, trong khi BULATS mạnh về đánh giá kỹ năng chuyên nghiệp gắn với môi trường doanh nghiệp.
BULATS vs VSTEP khác nhau ở điểm nào?
BULATS và VSTEP đều là các bài kiểm tra năng lực tiếng Anh, nhưng được xây dựng với mục đích, cấu trúc và đối tượng sử dụng khác nhau. Để hiểu rõ sự khác biệt giữa hai kỳ thi này, cần xem xét các yếu tố dưới đây.
| Tiêu chí | BULATS | VSTEP |
| Đơn vị tổ chức | Cambridge Assessment English | Bộ GD&ĐT Việt Nam |
| Mục tiêu | Đánh giá tiếng Anh công việc và doanh nghiệp | Đánh giá năng lực ngoại ngữ cho giáo viên, công chức |
| Tính quốc tế | Quốc tế, được công nhận bởi nhiều tổ chức toàn cầu | Nội bộ trong hệ thống giáo dục – hành chính VN |
| Kỹ năng đánh giá | 4 kỹ năng | 4 kỹ năng |
| Định dạng | Linh hoạt, thi trên máy | Thi trực tiếp hoặc bán online (tùy nơi) |
BULATS có tính quốc tế và ứng dụng trong doanh nghiệp cao hơn, trong khi VSTEP tập trung vào khung năng lực trong hệ thống hành chính và giáo dục tại Việt Nam.
Ưu điểm – nhược điểm của BULATS khi đặt cạnh các kỳ thi khác
Trước khi lựa chọn chứng chỉ phù hợp, người học cần cân nhắc không chỉ về mục tiêu sử dụng mà còn về đặc điểm kỹ thuật, chi phí, tính công nhận và mức độ phù hợp với hoàn cảnh cá nhân. Việc phân tích ưu điểm và nhược điểm của BULATS so với các chứng chỉ tiếng Anh khác sẽ giúp định hướng rõ hơn trong quá trình ra quyết định.
Ưu điểm:
- Thời gian thi ngắn, trả kết quả nhanh
- Thi trực tuyến linh hoạt, thích hợp với người bận rộn
- Phản ánh sát thực năng lực giao tiếp trong môi trường công việc
- Chi phí hợp lý hơn so với IELTS, TOEFL
Nhược điểm:
- Ít phổ biến hơn ở một số quốc gia ngoài châu Âu
- Không được sử dụng rộng rãi cho mục đích học thuật, du học
- Đã ngừng triển khai, thay thế bằng Linguaskill nên một số nơi không còn chấp nhận
Lệ phí thi và hình thức đăng ký
BULATS có mức lệ phí thi tương đối cạnh tranh.
Chi phí thi và quy trình đăng ký là những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn kỳ thi của người học. BULATS, với đặc điểm là một bài kiểm tra năng lực tiếng Anh theo định hướng công việc, từng được đánh giá là kỳ thi có chi phí hợp lý, thủ tục đơn giản và linh hoạt trong khâu tổ chức.
Dưới đây là tổng quan về lệ phí thi và hình thức đăng ký khi BULATS còn được triển khai chính thức tại Việt Nam, cùng với cập nhật về bài thi thay thế hiện nay – Linguaskill.
Lệ phí thi BULATS (trước khi ngừng triển khai)
Khi còn được Cambridge Assessment English chính thức triển khai, BULATS có mức lệ phí tương đối cạnh tranh so với các chứng chỉ tiếng Anh quốc tế khác. Cụ thể:
| Loại hình thi | Lệ phí tham khảo (VNĐ) | Ghi chú |
| BULATS Listening & Reading | 1.200.000 – 1.500.000 | Thi trên máy tính, có kết quả sau 48 giờ |
| BULATS Writing | 800.000 – 1.000.000 | Có thể thi riêng lẻ hoặc kèm kỹ năng khác |
| BULATS Speaking | 1.000.000 – 1.200.000 | Thi trực tiếp hoặc qua ghi âm |
| BULATS Full 4 kỹ năng | 2.500.000 – 3.200.000 | Phổ biến trong doanh nghiệp, chuẩn đầu ra |
Một trong những ưu điểm nổi bật của BULATS là chi phí thấp hơn so với IELTS (khoảng 4.900.000 VNĐ) hoặc TOEFL iBT (trên 5.000.000 VNĐ), đồng thời vẫn đảm bảo độ tin cậy và giá trị công nhận cao trong môi trường doanh nghiệp.
Hình thức và thủ tục đăng ký
Việc đăng ký thi BULATS từng được đánh giá là linh hoạt và đơn giản. Người học có thể thực hiện theo hai hình thức chính:
- Đăng ký trực tiếp tại trung tâm khảo thí được Cambridge ủy quyền (ví dụ: VUS, IIG, British Council – trước đây)
- Đăng ký thông qua các đơn vị đào tạo liên kết với Cambridge, đặc biệt là các trường đại học hoặc doanh nghiệp tổ chức đào tạo nội bộ
Quy trình đăng ký gồm các bước:
- Liên hệ trung tâm tổ chức kỳ thi (qua website hoặc hotline)
- Chọn kỹ năng thi (nếu không thi đủ 4 kỹ năng) và lịch thi phù hợp
- Nộp lệ phí thi theo hướng dẫn
- Nhận xác nhận đăng ký và hướng dẫn dự thi
- Tham gia thi tại trung tâm được chỉ định (hoặc thi online nếu tổ chức nội bộ)
Kết quả được trả trong vòng 2–5 ngày làm việc tùy theo kỹ năng, trong đó Listening & Reading có thể nhận ngay sau khi hoàn tất bài thi trên máy.
BULATS đã ngừng triển khai – Chuyển đổi sang Linguaskill
Kể từ năm 2020, BULATS chính thức ngừng triển khai trên toàn cầu, được thay thế bằng Linguaskill – bài thi mới của Cambridge, kế thừa toàn bộ triết lý thiết kế và mục tiêu ứng dụng của BULATS, nhưng có nhiều cải tiến về mặt công nghệ và đánh giá tự động.
Các nội dung liên quan đến đăng ký thi BULATS hiện chỉ mang tính tham khảo lịch sử. Người học và doanh nghiệp nếu muốn sử dụng bài kiểm tra tương đương có thể đăng ký thi Linguaskill, với quy trình tương tự và lệ phí như sau:
| Loại bài thi | Lệ phí tham khảo | Tính năng nổi bật |
| Linguaskill 2 kỹ năng | 1.500.000 – 1.800.000 VNĐ | Nghe – Đọc hoặc Nói – Viết |
| Linguaskill 4 kỹ năng | 2.800.000 – 3.200.000 VNĐ | Kết quả nhanh, chấm điểm bằng AI |
Thông tin đăng ký Linguaskill có thể được cập nhật tại các trung tâm khảo thí Cambridge chính thức tại Việt Nam, như EMG Education, IIG Việt Nam, VUS, hoặc các trường đại học có liên kết Cambridge.
BULATS có còn được tổ chức không? (Cập nhật 2025)
BULATS hiện đã ngừng triển khai chính thức từ năm 2020.
Kể từ khi BULATS chính thức ngừng triển khai vào năm 2020 và được thay thế bởi bài thi Linguaskill, nhiều người học đặt câu hỏi liệu chứng chỉ BULATS còn giá trị sử dụng hay không, cũng như có nên tiếp tục lựa chọn thi BULATS (nếu vẫn còn trung tâm tổ chức). Để đưa ra quyết định phù hợp, cần đánh giá chứng chỉ này trên cả phương diện pháp lý, tính công nhận và mục tiêu sử dụng cụ thể.
BULATS đã ngừng triển khai chính thức
Theo thông báo từ Cambridge Assessment English, BULATS chính thức ngừng cấp chứng chỉ mới từ năm 2020. Điều này có nghĩa rằng các trung tâm khảo thí được ủy quyền không còn tổ chức kỳ thi mới, và người học không thể đăng ký dự thi chính thức dưới tên BULATS nữa.
Việc sử dụng bài thi BULATS hiện nay chủ yếu tồn tại dưới dạng các phiên bản nội bộ, không cấp chứng chỉ quốc tế hoặc sử dụng tạm thời theo chính sách riêng của từng đơn vị tuyển dụng hoặc giáo dục.
Chứng chỉ BULATS đã cấp có còn hiệu lực?
Tính hiệu lực của chứng chỉ BULATS tùy thuộc vào mục đích sử dụng và yêu cầu của đơn vị tiếp nhận:
- Trong doanh nghiệp: Nhiều tổ chức vẫn chấp nhận BULATS như bằng chứng năng lực tiếng Anh nếu chứng chỉ còn thời hạn trên giấy tờ nội bộ (thường là 2 năm).
- Trong tuyển sinh – giáo dục: Một số trường từng chấp nhận BULATS để xét chuẩn đầu ra nhưng hiện đã chuyển sang dùng IELTS, TOEIC hoặc Linguaskill.
- Trong hành chính sự nghiệp: Một số đơn vị công lập từng công nhận BULATS để xét nâng ngạch/nâng bậc đã cập nhật danh sách chứng chỉ hợp lệ và không còn bao gồm BULATS.
Vì vậy, chứng chỉ BULATS hiện không còn giá trị pháp lý quốc tế hoặc được công nhận chính thức tại hầu hết đơn vị công và tư tại Việt Nam, trừ một số trường hợp đặc biệt.
Có nên thi BULATS nếu vẫn còn nơi tổ chức?
Hiện tại, nếu một số đơn vị quảng cáo tổ chức thi BULATS, người học cần cảnh giác và kiểm tra kỹ tính chính danh của kỳ thi. Do Cambridge đã ngừng triển khai BULATS, mọi bài thi mang tên BULATS đều không còn nằm trong hệ thống được chứng nhận toàn cầu.
Vì vậy, không nên thi BULATS vào thời điểm hiện tại, nếu mục tiêu của người học là:
- Lấy chứng chỉ có giá trị quốc tế
- Dùng để xét tốt nghiệp, du học, định cư
- Dùng làm hồ sơ năng lực chuyên môn có tính pháp lý
Thay vào đó, nên chọn Linguaskill – bài thi kế nhiệm chính thức được Cambridge phát triển thay thế cho BULATS, hoặc lựa chọn các chứng chỉ phổ biến khác như IELTS, TOEIC, hoặc APTIS tùy theo mục tiêu.
Định hướng thay thế hợp lý
Nếu từng có kế hoạch thi BULATS, người học có thể cân nhắc chuyển sang các phương án sau:
- Linguaskill (Cambridge): Kế thừa toàn bộ triết lý đánh giá từ BULATS, phù hợp với doanh nghiệp và giáo dục
- APTIS (British Council): Linh hoạt, đánh giá tổng quát theo CEFR
- TOEIC: Thích hợp cho người học định hướng tiếng Anh trong môi trường công việc phổ thông
- IELTS: Ưu tiên cho mục tiêu học thuật, định cư hoặc du học
Mặc dù từng giữ vai trò quan trọng trong hệ thống chứng chỉ tiếng Anh quốc tế, BULATS đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử và được thay thế bằng các công cụ hiện đại hơn. Việc tiếp tục theo đuổi hoặc sử dụng chứng chỉ BULATS không còn là hướng đi được khuyến nghị trong giai đoạn hiện tại.
Người học cần chủ động chuyển đổi sang các bài thi tương đương được công nhận chính thức để đảm bảo giá trị sử dụng lâu dài và phù hợp với yêu cầu thực tiễn.
Linguaskill – Phiên bản kế nhiệm BULATS
Linguaskill là phiên bản kế nhiệm khi BULATS dừng triển khai.
Sau khi BULATS chính thức ngừng triển khai, Linguaskill đã được giới thiệu như một giải pháp kế nhiệm toàn diện do Cambridge Assessment English phát triển.
Tuy cùng chia sẻ mục tiêu đánh giá năng lực tiếng Anh trong môi trường học tập và làm việc, hai bài thi vẫn tồn tại nhiều điểm khác biệt về cấu trúc, công nghệ và mức độ ứng dụng thực tế. Việc so sánh hai kỳ thi giúp người học hiểu rõ hơn về định hướng phát triển của Cambridge và lựa chọn giải pháp phù hợp cho nhu cầu cá nhân hoặc tổ chức.
Nguồn gốc và mục tiêu phát triển
BULATS (Business Language Testing Service) ra đời với mục tiêu phục vụ doanh nghiệp và tổ chức trong việc đánh giá năng lực ngôn ngữ của nhân viên. Linguaskill, được phát triển như phiên bản hiện đại hơn, hướng tới cả môi trường doanh nghiệp và học thuật, ứng dụng trí tuệ nhân tạo và các công nghệ chấm điểm tự động.
Điều này cho thấy sự mở rộng đối tượng sử dụng của Linguaskill, không chỉ giới hạn ở lĩnh vực kinh tế – thương mại như BULATS trước đây.
Hình thức thi và công nghệ chấm điểm
| Tiêu chí | BULATS | Linguaskill |
| Hình thức thi | Online hoặc trên giấy (giới hạn) | Hoàn toàn online |
| Cấu trúc bài thi | Linh hoạt, thi từng kỹ năng | Tùy chọn 2 hoặc 4 kỹ năng, tích hợp thông minh |
| Chấm điểm | Một phần tự động, phần nói/viết chấm thủ công | 100% tự động bằng AI, đặc biệt phần viết và nói |
| Thời gian có kết quả | 2–5 ngày | Trong vòng 48 giờ, nhiều phần có kết quả ngay |
Linguaskill nổi bật nhờ khả năng chấm điểm nhanh, chính xác và tiết kiệm nguồn lực chấm thi, đáp ứng nhu cầu đánh giá ngôn ngữ quy mô lớn.
Tính cập nhật và khả năng thích ứng
BULATS sử dụng đề thi dạng tĩnh, không thay đổi theo từng thí sinh. Linguaskill ứng dụng mô hình Computer Adaptive Testing (CAT) – bài thi điều chỉnh độ khó dựa trên câu trả lời của thí sinh, tăng độ chính xác và cá nhân hóa kết quả. Điều này mang lại trải nghiệm thi công bằng hơn, đồng thời rút ngắn thời gian làm bài mà vẫn đảm bảo đánh giá đúng trình độ.
Tính công nhận và ứng dụng
Linguaskill đang được sử dụng rộng rãi để thay thế BULATS.
BULATS từng được công nhận rộng rãi tại châu Âu, Việt Nam, và trong nội bộ doanh nghiệp. Tuy nhiên, sau khi ngừng triển khai, giá trị sử dụng đã giảm rõ rệt.
Linguaskill hiện đang được ngày càng nhiều trường đại học và tổ chức sử dụng thay thế BULATS, đồng thời nằm trong danh sách chứng chỉ tiếng Anh được Bộ Giáo dục & Đào tạo Việt Nam công nhận phục vụ chuẩn đầu ra và thi công chức.
Như vậy, Linguaskill không chỉ tiếp nối giá trị của BULATS, mà còn mở rộng khả năng ứng dụng trong môi trường học thuật chính quy.
Mức độ phù hợp với người học hiện đại
Linguaskill được thiết kế để phù hợp với:
- Người học cá nhân cần chứng chỉ nhanh, linh hoạt, không ràng buộc địa điểm
- Tổ chức, trường học muốn đánh giá số lượng lớn học viên với chi phí và thời gian hợp lý
- Các đơn vị tuyển dụng yêu cầu đánh giá tiếng Anh đầu vào nhanh chóng, chính xác
Trong khi đó, BULATS – với công nghệ cũ hơn – dần trở nên lạc hậu về cả hình thức lẫn tính ứng dụng.
Mặc dù BULATS đã ngừng triển khai từ năm 2020, những thông tin về cấu trúc bài thi, mục tiêu đánh giá và ứng dụng thực tiễn của nó vẫn mang giá trị tham khảo quan trọng cho người học và các tổ chức đào tạo.
Việc hiểu rõ BULATS là gì giúp định hình cái nhìn hệ thống về các chứng chỉ tiếng Anh ứng dụng, đồng thời tạo nền tảng để tiếp cận những giải pháp thay thế như chứng chỉ tiếng anh Linguaskill một cách hiệu quả và chủ động trong năm 2025 và các giai đoạn tiếp theo.
